Nash dengesine göre, her birey ilişkide bulunduğu diğer bireylerin hareketlerini de göz önünde bulundurarak, yapabileceğinin en iyisini yapmaya çalışır.
Bu durumda bireyin yalnız kendi çıkarı doğrultusunda değil, diğer kişilerin de çıkarlarına göre bir tavır sergilemesi bekleniyor.
Her oyuncu, oyun içinde elinde olan eylemlerden birini seçmiş olsun ve tüm oyuncuların böyle bir seçim yaptığını düşünelim.
Bir oyuncu için seçilmiş eylem, diğer oyuncuların seçtikleri eylem gözetildiğinde oynanabilecek (getiri anlamında) en iyi eylem ise ve bu özellik tüm oyuncular için sağlanıyorsa, bu eylemler bir Nash Dengesi oluşturur (*).
Bu kavram, John Nash’in yaşamını anlatan “Akıl Oyunları/ Beautiful Mind” filminin bir sahnesinde çok güzel, esprili bir şekilde anlatılıyor : https://youtu.be/0-CKLgQtbM4
***
24 Haziran 2018 seçimlerinde HDP nin barajı aşabilmesi için bazı CHP seçmenlerinin HDP’ye ”ödünç” oy verme olasıllığı var.
Bu strateji için Nash dengesi nasıl kurulabilir?
Yani bu ödünç oylar ne fazla ne eksik olmalı, HDP’ye oy verecek ve vermeyecek CHP seçmenleri kimin ne yapacağını bilmeli ve bunun her kesim için en uygun eylem olduğunu düşünmeli.
Bir örnek: İyi Partinin seçime katılabilmesi için 15 CHP milletvekili İyi Partiye geçti.
Sayı 15 ten az olsa hedefe ulaşılamazdı, 15 ten yüksek olsa CHP için bir kayıp olurdu.
Bütün oyuncuların kazandığı durum, Nash dengesi için, en uygun sayı 15 idi.
***
Seçim anketleri çok farklı sonuçlar veriyor, ama HDP’nin barajı garantili bir şekilde aşması için %1 lik, yani yaklaşık 600 000 oyluk, bir desteğin yeterli olacağını varsayabiliriz.
Seçimlerde CHP genellikle toplam oyların %25 ini alıyor.
Bu 15 milyon CHP seçmeninden HDP ye gitme ihtimali olan oyları nasıl 600 000 ile, yani % 4 ile sınırlandırabiliriz?
***
Bir çözüm önerisi:
CHP seçmeninin yaş dağılımının ülke nüfusunun yaş dağılımıyla aynı olduğunu varsayalım.
http://www.tuik.gov.tr/HbGetirHTML.do?id=27587 sitesindeki yaş dağılım tablosu incelendiğinde, 60-64 yaş aralığındaki vatandaşların sayısının, toplam nüfusun yaklaşık % 4 ünü oluşturduğunu buluruz.
Bu, CHP seçmenleri arasında 60-64 yaş diliminde olanların sayısının da % 4, yani yaklaşık 600 000 kişi olacağı anlamına gelir.
İyi Partiye destek olan 15 milletvekilinin yaptığı gibi, HDP’ye stratejik oy verme görevini sadece 60-64 yaş aralığındaki seçmenler üstlenirse Nash dengesi sağlanabilir.
(*) https://www.tech-worm.com/nash-dengesi-nedir
News
